
Rok 1915. Europa pogrążona jest w chaosie wojny światowej, ale na ekranach kin rozkwita inna rzeczywistość. W tym właśnie roku premierę miał film “Zaluski” – niezwykła produkcja, która łączyła elementy czarnej komedii z mrocznym, mistycznym klimatem.
“Zaluski” opowiada historię tytułowego bohatera, starego, ekscentrycznego szlachcica, który mieszka w opuszczonym dworze na prowincji. Życie Zaluskiego to ciąg absurdów i niefortunnych zdarzeń. Skłonny jest do nadmiernej podejrzliwości, widzi spisek wszędzie tam, gdzie go nie ma, a jego obsesja na punkcie dawnej chwały i utraconych majątków doprowadza go do skrajności.
Film został zrealizowany w czasach, gdy kino dopiero raczkowało jako forma rozrywki masowej. W “Zaluskim” widać jednak wyraźnie pewne cechy charakterystyczne dla późniejszych produkcji: nietypową konstrukcję fabuły, wykorzystanie symboliki i alegorii oraz mocny nacisk na kreację psychologicznych portretów bohaterów.
Obsada i Scenariusz:
Aktor | Rola |
---|---|
Józef Węgrzyn | Zaluski |
Helena Gotlińska | Maria |
Antoni Fertner | Porucznik Nowak |
Scenariusz filmu napisany został przez znanego wówczas dramaturga Władysława Broniewskiego. W “Zaluskim” Broniewski wykorzystał elementy groteski, satyry i tragikomedii.
Józef Węgrzyn, jeden z najwybitniejszych polskich aktorów teatralnych tej epoki, wcielił się w rolę Zaluskiego z niezwykłą finezją. Jego kreacja to prawdziwa perełka – połączenie humoru, melancholii i szaleństwa.
Pozostała część obsady również wypadła znakomicie. Helena Gotlińska jako Maria, córka sąsiada Zaluskiego, wnosi do filmu nutę delikatności i nadziei, podczas gdy Antoni Fertner jako Porucznik Nowak kreuje postać cynicznego i bezwzględnego żołnierza, który staje się dla Zaluskiego symbolem upadku moralnego.
Tematyka “Zaluskiego”:
“Zaluski” to film o wielu warstwach znaczeniowych. Na pierwszy plan wysuwa się problem starzenia się i utraty dawnej świetności. Zaluski, utracony w czasie, próbuje zdesperowanie przywrócić swoje dawne gloryfikujące pozycje. Jego działania są jednak irracjonalne i prowadzą do katastrofy.
Film porusza również temat alienacji społecznej. Zaluski jest postacią odizolowaną od świata, nie rozumianą przez otoczenie. Jego samotność jest niezwykle dotkliwa i staje się przyczyną jego upadku moralnego.
Produkcja “Zaluskiego”:
“Zaluski” to film produkowany w trudnych czasach. Wojna światowa wpłynęła na wszystkie aspekty produkcji – od dostępności materiałów filmowych po możliwości zatrudnienia aktorów i ekip technicznych. Mimo tych trudności, film został zrealizowany na wysokim poziomie.
Zdjęcia do filmu realizowano w studiu “Syrena” w Warszawie oraz na plenerach wokół miasta. Scenografia, zaprojektowana przez znanego malarza Antoniego Prochańczyka, oddawała atmosferę starego, zaniedbanego dworu.
“Zaluski” to film historyczny i zarazem ponadczasowy. Choć powstał ponad sto lat temu, nadal potrafi poruszyć widzów swoimi uniwersalnymi tematami. To opowieść o samotności, utracie sensu życia i próbie odzyskania dawnej świetności. Warto się z nim zapoznać, aby przekonać się, jak wielkie emocje potrafią wywołać filmy z początku ery kina.